جادهکشی در قلب زیستگاه پلنگ و خرس/ هریجان و ولی آباد چالوس در آستانه مرگ تدریجی
پروژه قطعه سوم آزادراه تهران–شمال در حالی به آستانه کلنگزنی رسیده که نگرانیها از تخریب گسترده محیط زیست در منطقه حفاظتشده البرز مرکزی شدت گرفته است. این مسیر قرار است از درههای بکر و حساس هریجان و مسر عبور کند؛ زیستگاههایی که خانه خرس قهوهای، پلنگ ایرانی، مرال، شوکا و گلههای کل و بز هستند.
روزنامه «شرق» در گزارشی نوشت که کارشناسان و فعالان محیط زیست هشدار میدهند عبور آزادراه از دل این زیستگاهها به نابودی قطعی حیاتوحش منطقه منجر خواهد شد. ناصر میردار، همیار محیط زیست، با بیان اینکه منطقه هریجان یکی از اصلیترین زیستگاههای پلنگ و خرس است، میگوید: «جادههای دسترسی که برای اجرای پروژه ایجاد میشود، به طور درازمدت اثر منفی و جبرانناپذیر بر طبیعت خواهد گذاشت.»
در این گزارش همچنین آمده که وزارت راه اصرار به کلنگزنی پروژه دارد، اما سازمان محیط زیست تأکید کرده که هیچ مجوزی برای اجرای این مسیر صادر نکرده و حتی مسیر نهایی جاده نیز هنوز برای ارزیابی زیستمحیطی مشخص نشده است.
به گفته شعبانیان، کارشناس دفتر ارزیابی سازمان محیط زیست، شرکت آزادراه تهران–شمال از سال ۱۴۰۲ تاکنون هیچ اصلاحیهای برای گزارش ارزیابی ارائه نکرده و حتی به نامههای رسمی این سازمان پاسخ نداده است.
فعالان محیط زیست همچنین نسبت به تخریب مراتع روستاهای هریجان و ولیآباد و همچنین جنگلهای هیرکانی در محدوده ساخت تونل هشدار دادهاند. انفجارهای لازم برای حفر تونل، دفع نخالهها در مراتع و تردد ماشینآلات سنگین، تنها بخشی از آسیبهایی است که این پروژه در دل منطقهای وارد میکند که از سال ۱۳۴۶ تحت حفاظت قرار دارد.
زینب رحیمی، در این گزارش آورده که با وجود وعده مجریان پروژه مبنی بر آغاز نکردن عملیات پیش از دریافت مجوز رسمی، تجربه فازهای قبلی آزادراه تهران–شمال نشان میدهد که پروژهها معمولا بدون مجوز شروع شده و مجوزها به صورت پسینی و صوری صادر میشود.
اکنون فعالان محیط زیست خواستار شفافسازی مسیر نهایی پروژه و ارزیابی دقیق آن توسط کارشناسان مستقل هستند و تأکید دارند ساخت آزادراه نباید به بهای نابودی یکی از آخرین زیستگاههای خرس و پلنگ ایران تمام شود