معماری متفاوت روستای شمالی با سقف‌های تخت/ «مران» دل‌وجان می‌برد

روستای مران با تاریخچه هزار و ۵۰۰ ساله باوجودآنکه در محدوده جغرافیایی شمال کشور واقع‌شده اما نوع معماری آن متفاوت بوده و سقف خانه‌هایش به‌جای شیب‌دار بودن، تخت است.

آب‌وهوای ییلاقی و منحصربه‌فرد، معماری متفاوت با خانه‌هایی سنگ‌چین و سقف تخت، روستای مران با تاریخچه ۱۵۰۰ ساله را به مهد گردشگری روستایی در مازندران تبدیل کرده است. مراتع زیبا، باغ‌های لوبیا و سیب با مزه‌ای خاص، حمام تاریخی و آبشارهایی با ارتفاع ۱۰۰ متر، بخشی از داشته‌های روستای مران است.

حدود ۶۰ کیلومتر که از شهرستان تنکابن به سمت منطقه گردشگری سه هزار واقع در بخش خرم‌آباد این شهرستان بروید به روستایی تاریخی با جاذبه‌های گردشگری بی‌بدیل می‌رسید به‌نام مران در زیر آسمان با زیبایی خاص و کم‌نظیر و هم‌مرز با الموت از توابع استان قزوین. گویی در این روستا به خدا نزدیک‌تر می‌شوید.

جاده دسترسی به این روستا به دلیل آنکه از کنار رودخانه وحشی سه هزار و محصور در بافت جنگلی می‌گذرد، یکی از بی‌نظیرترین جلوه‌های نمایش قدرت پروردگار جهانیان است.

هرچه به مران نزدیک‌تر می‌شوید بر ارتفاع این جاده کوهستانی و پیچ‌درپیچ افزوده‌شده و دره‌های حاشیه جاده نیز عمیق‌تر، هرچقدر که چشم کار می‌کند رودخانه است و چشمه‌های زلال و جنگل‌های انبوه.

 

 

در بین مردم تنکابن ضرب‌المثل است که «وقتی به مران می‌روی، جان با خود ببر» و این، کنایه از مردمان بسیار مهمان‌نواز و گشاده‌روی روستای مران دارد. فرهنگ مردمانش بسیار غنی بوده و یاد گرفته‌اند با گردشگرانی که روستای مران را هدف گردش خویش قرار داده‌اند، چگونه برخورد کنند.

علیرضا مولا دهیار روستای مران به قدمت هزار و ۵۰۰ ساله روستا اشاره کرد و گفت: وجود حمام تاریخی با قدمت حدود ۱۵۰ سال که ثبت میراث فرهنگی شده و در حال حاضر هم فعال بوده و مردمان روستا در آن استحمام می‌کنند، مراتع ولنج، قلعه باستانی مران و آبشارهایی با ارتفاع ۱۰۰ متر ازجمله جاذبه‌های تاریخی و گردشگری این روستا است.

وی اضافه کرد: طبق کاوش‌های انجام‌شده و قبوری که در این روستا وجود دارد، قدمت آن به بیش از هزار و پانصد سال قبل بازمی‌گردد و بافت این روستا بسیار ارزشمند بوده اما به دلیل کم‌توجهی منابع طبیعی و بنیاد مسکن دستخوش فرسودگی و تخریب‌شده است.

دهیار روستای مران بابیان اینکه سازمان میراث فرهنگی اقداماتی درباره حفظ بافت این روستا انجام داده است، درباره مشکلات این روستا گفت: جاده دسترسی به روستای مران بسیار صعب‌العبور و خاکی بوده و راه وسط روستا نیز مالرو است که سبب بروز مشکلاتی در عبور و مرور روستاییان می‌شود.

رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تنکابن هم در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بافت روستای مران به لحاظ تاریخی برای ما بسیار باارزش بوده و وجود دو بنای تاریخی و دو آبشار زیبا و معماری حمام موسوم به معماری صفویه، مران را متمایز ساخته است.

نادر سحرخیز افزود: فرهنگ مردم روستا به‌گونه‌ای است که توریست و گردشگر را با بهترین رفتار، پذیرش کرده و با مهربانی از آنان میزبانی می‌کنند.

وی اظهار داشت: بافت باارزش روستای مران سبب شده است تا این روستا، هدف گردشگری قرار بگیرد و سازمان میراث فرهنگی هم برنامه‌هایی برای ثبت مران در دستور کار دارد و مطالعه‌های آن، انجام‌شده است.

معاون مدیرکل میراث فرهنگی مازندران اضافه کرد: در مطالعه‌ طرح هادی روستا هم، اعمال‌نظر میراث بسیار مهم بوده زیرا هرگونه ساخت‌وساز در این روستا باید با نظر میراث انجام شود تا معماری باارزش روستا دستخوش تغییر قرار نگیرد.

سحرخیز بابیان اینکه برخی از روستائیان با اعمال فرهنگ غلط، سقف خانه‌های خود را شیب‌دار ساخته‌اند، تصریح کرد: نوع معماری این روستا و سقف تخت بودن خانه‌هایش متناسب با آب‌وهوای خاص این روستا است چرا که در مران بارش‌ها در زمستان بیشتر به‌صورت برف بوده و نکته جالب این است که در آن‌طرف کوه که الموت قرار دارد، سقف خانه‌ها شیب‌دار هستند.

وی با اشاره به وجود حمام تاریخی در روستای مران، گفت: ما اعتقادداریم که این حمام به همین شکل به کار خود ادامه بدهد.

هرساله یک مراسم بومی، آئینی به‌نام شیلان‌کشی در امامزاده روستا انجام می‌شود این مسئول با اشاره به وجود یک امامزاده در روستای مران، افزود: هرساله یک مراسم بومی، آئینی به‌نام شیلان‌کشی در این امامزاده انجام می‌شود که در آن امامزاده را با گچ سفید می‌کنند تا بنای این امامزاده هم مستحکم شده و هم زیبا شود که درواقع به روش گل‌کار انجام می‌شود.

سحرخیز، مراسم شیلان‌کشی امامزاده مران را یکی از جاذبه‌های گردشگری مذهبی این روستای زیبا دانست.

 

 سید امیر حسینی جو معاون استاندار و فرماندار ویژه تنکابن هم‌ظرفیت گردشگری و تاریخی در روستاهای تنکابن را بسیار زیاد دانست و گفت: داشته‌های منحصربه‌فردی در تمامی زمینه‌های گردشگری، کشاورزی، تاریخی و دام‌پروری و ... در دل روستاهای تنکابن وجود دارد که هرکدام می‌توانند سلایق مختلف گردشگران و بوم گردان را پاسخگو باشد.