تراریخته ؛ ضرورت، تهدید و فرصت

حرف شمال _ محمدجواد ردايي* : در حالیکه کشور ما در سال های اخیر به علت سوء مدیریت ، تحریم ها و خشکسالی ها پی در پی با کاهش تولید محصولات کشاورزی استراتژیکی روبرو گردیده است عده ای با هدف ای نامعلوم سعی در ایجاد نا امنی غذایی در کشور هستند و با تبلیغات منفی سعی در بدبین کردن مردم به مواد غذایی و سیاست های حاکمیتی هستند و با کلید واژه ای چون تراریخته سعی بر تبلیغات منفی دارند . حال تلاش می شود با اطلاعات ذیل در جهت تنویر افکار عمومی قدمی برداشته شود.

 

 

 از ابتدای شکل گیری کشاورزی تاکنون همیشه این صنعت در معرض خطراتی مثل آفات ، بیماری ها ، خشکسالی ، شوری خاک ، کیفیت پایین خاک ، بهره وری پایین و غیره مواجه بوده است تا اینکه دستکاری ژنتیکی و تغییرات ژنتیکی وارد صنعت کشاورزی شد و با تحقیقات و آزمونهای فراوان پژوهشگران موفق شدند گیاهان را در برابر حشرات مقاوم تر کنند و کم کم این تکنیک وارد فاز های گسترده تر در حوزه افزایش بهره وری خواص و نگهداری و ماندگاری محصولات کشاورزی نیز شد . به طور مثال گوجه فرنگی تراریخته ای به واسطه تغییرات ژنتیکی و دستکاری آنزیمی باعث دیر رسیدن این نوع گوجه می گردید ، یکی از محصولات مهندسی شده بود و اجازه فروش یافت .

 با گذشت چندین سال و نوآوری و اکتشافات هر چه بیشتر در طی سالیان ، امروزه ۲۸ کشور محصولات تراریخته را تولید می کنند در حال حاضر بیش از هفتاد دو محصول از اتحادیه اروپا با قوانین سختگیرانه مجوز گرفته اند که آخرین آن آوریل2016 بوده و مجوز بسیاری از آنها تا سال ۲۰۲۳ معتبر است . در بین کشورهای اروپایی تولید کننده بذرهای کشاورزی و کشور های تولید کننده بذرهای تراریخته مثل آمریکا ،  آرژانتین و ... رقابتی تجاری در گرفته که بخش اعظمی از هجمه ها به محصولات تراریخته نیز از همین رقابت نشات گرفته است .

حال نگاهی به وضعیت کشاورزی و مصرف محصولات و نهاده های تراریخته در کشورمان قضاوت را کمی راحت تر می کنند . در حال حاضر در کشور ما توانایی تولید غذا برای ۳۴ میلیون نفر را داریم و کشاورزی با سرعت کمی ، رو به مکانیزه شدن و علمی شدن است . در حال حاضر در کشور ۸۰۰ میلیون دلار واردات سموم کشاورزی داریم که مصرف این سموم عموما بر بذر های غیر تراریخته و بومی می باشد و به شدت سلامتی انسان ها را تهدید می کنند خصوصا در مناطق شمالی کشور که در طول مدت رشد برنج ، کرم ساقه خوار برنج را تهدید می کنند و سم آن بایستی در تمام مدت رشد موجود باشد که این امر هم منابع آب زیرزمینی را آلوده می کنند و هم به علت تبخیر زیاد در مناطق مرطوب شمالی هوا را آلوده می سازند . در حال حاضر اگر بخواهیم محصولات ارگانیک را تولید کنیم تنها می توانیم غذای ۱۱ میلیون ایرانی را تهیه کنیم که با روند رشد فعلی کشاورزی و خشکسالی هایی که کشور را تهدید می نمایند روند رسیدن کشور به کشاورزی نوین بسیار کند خواهد بود. استفاده از بذر های تراریخته خود مقدمه ای بر تولید محصولات ارگانیک است . هم اکنون بیشترین واردات محصولات تراریخته اعم از ذرت سویا تمام روغن ها (به غیر از پالم) بوده که علاوه بر مصرف مستقیم و غیرمستقیم در صنایع غذایی به عنوان نهاده های دامی نیز استفاده می گردد که اقتصاد دامپروری را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. 

 حال آنکه عده ای واردات محصولات تراریخته را هدف قرار دادند آیا به شرایط کنونی کشور نیاندیشیدند که هنوز کشور در تامین امنیت غذایی به ثبات نرسیده و نتیجه آن ، نوسان قیمت محصولات غذایی و دامی است که روزانه شاهد آن هستیم . حمله کنندگان به محصولات تراریخته چه آلترناتیوی را پیشنهاد می کنند چرا به بازار ۸۰۰ میلیون دلاری سموم کشاورزی که بلای جان سلامت مصرف کننده شده است اعتراضی ندارند .؟ به فرض مثال ما از فردا واردات محصولات تراریخته را ممنوع کنیم و این در حالیست که توانایی سیر کردن نیمی از جمعیت کشور را داریم و این دست آوردی جز قحطی و تهدید جان مردم ندارند .

 رشد روز افزون جمعیت و افزایش تولید غذا و بالارفتن سرانه مصرف غذا در کشور ما و در جهان توجیه اقتصادی خوبی برای تولید و تغییر ژنتیکی بذر ها و در پی آن افزایش راندمان محصولات در واحد سطح می باشد و به تبع کاهش مصرف آب، مصرف سموم کشاورزی، کاهش مدت دوره رشد را در محصولات کشاورزی در پی دارند . تنها بحثی که در محصولات تراریخته نگران کننده است این است که کمپانی های تولید کننده این بذر ها را کمپانی های صهیونیستی آمریکایی مثل راکفلر تشکیل می دهد که با وجود دشمنی و خصومت ای که با کشورمان دارند ما را نسبت به خطرات بیوتروریسم بیمناک می کنند که در این بخش نقش نهادهای نظارتی کشور چون سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد بسیار مهم است که با بروز رسانی تجهیزات و دانشگاه نیروی انسانی خود هر چه بیشتر بر محصولات وارداتی کنترل داشته باشند. ارگان های تاثیر گذار و تصمیم گیرنده مثل وزارت جهاد کشاورزی ، سازمان محیط زیست ، وزارت بهداشت و آموزش پزشکی با حمایت از موسسات پژوهشی و دانش بنیان که بر روی اصلاح ژنتیکی و بومی سازی محصولات و بذر ها پژوهش می کنند، موجبات رشد سریع و بی نیازی کشور به بذر های وارداتی را فراهم می کنند و دولت با تصویب و تسهیل در طرح های کشاورزی مدرن و مکانیزه گام هایی را به سمت کاهش مصرف سموم کشاورزی بردارند و سپس با جایگزین کردن بذر های تولید داخل موجبات افزایش محصولات کشاورزی را فراهم کنند تا کشور هم از خطرات و تهدیدهای خارجی حفظ کند و هم سلامت و امنیت غذایی مردم که از مهمترین ارکان جامعه جامعه پویا را تضمین نمایند .