شهرداری‌ها، متهم ردیف اول بحران پسماند در مازندران

 ابر چالش پسماند مازندران که بعد از تعطیلی سایت زباله عمارت آمل وار مرحله حادی شده است به باور صاحبنظران در صورت سرمایه گذاری های زیرساختی سالهای گذشته توسط شهرداری ها و بخش خصوصی این چالش قابل مدیریت بود؛ چراکه تمامی شهرهای مازندران که با مشکل شدید زباله دست و پنجه نرم می کنند در سالهای گذشته یک صدا بر این باور بودند که طبق قانون شهرداری ها موظف به جمع آوری زباله و انتقال آن به محل انباشت شهرستان هستند و به طور حتمی این وظیفه وزارت کشور است که مکانی را برای مدیریت پسماند شهرستان معرفی کند.

این قانون زمینه ای شد که شهرداری های این استان سالها به بهانه دریافت اعتبارات ملی یا معرفی مکان از سوی وزارت کشور و فرمانداری ها در جهت مدیریت پسماند شهر خود چشم در جیب دولت داشته باشند.

شهرداری ها این استان بر این باور بودند که دولت باید برای تکمیل طرح های پسماند این خطه سرمایه گذاری کند و در توان شهرداری ها نیست که به تنهایی این امر را مدیریت کند.

دستگاه زباله سوز ساری از جمله طرح های کلان مدیریت پسماند مازندران است که از اعتبار دولتی بهره مند می شود و این طرح همانند یک اژدهای هفت سر پولهای زیادی را بلعیده اما همچنان بهره برداری از این طرح در هاله ای از ابهام قرار دارد.

همه این تعلل ها سبب شد که دود ابر چالش پسماند به چشم شهرداری های مازندران و شهروندان آنها برود و در ماه های اخیر برخی از شهرها به ناچار ماهانه صدها میلیارد ریال فقط برای حمل زباله به استانهای همجوار هزینه کنند.

کارشناسان بر این باورند اگر شهرداری ها چشم از جیب دولت بر می داشتند و بخشی از هزینه های فعلی حمل زباله را در توسعه زیرساخت ها سرمایه گذاری می کردند به بحران کنونی دچار نمی شدند.

نمونه برجسته این تعلل را می توان در شهرداری بابل یافت به گونه ای که بعد از اجرای حکم قطعی دادگاه به شماره ۱۴۰۰/۳۸۰۶۱ مورخه ۱۴۰۰/۱۱/۰۵ صادره از شعبه ۲۵ دادگاه تجدید نظر استان مازندران مبنی بر پلمب سایت زباله انجیلسی که ۲۵ سال محل دپوی زباله های شهرستان بابل بود با پا درمیانی رئیس کل دادگستری وقت تا ۱۵ اسفند سال ۱۴۰۲ به شهرداری بابل فرصت داده شد که برای حل این مشکل چاره اندیشی کند.

شهرداری بابل همانند ۲۵ سال گذشته مثل شهرداری های دیگر که چشم در جیب دولت داشت فرصت های طلایی را از دست داد و در نهایت در ۹ اردیبهشت اهالی انجیلسی بابلکنار با تجمع در ورودی این سایت خواستار اجرای قطعی حکم دادگاه تجدید نظر شدند و این سایت پلمب شد.

همه این فرصت سوزی ها سبب شد که شهرداری بابل در حال حاضر ماهانه ۱۲۰ میلیارد ریال فقط برای حمل زباله شهر بابل به استانهای همجوار هزینه کند.

نمونه دیگر از این فرصت سوزی ها برای شهرداری آمل است که در چند سال اخیر چند رئیس سازمان محیط زیست و مدیران ارشد ملی و استانی در محل سایت زباله عمارت حضور یافته و خواستار جایگزینی مکان دیگر برای سایت زباله عمارت شدند.

در سالهای گذشته صدای که از شهرداری آمل در تریبونهای مختلف شنیده می شد آن بود که معرفی مکان جایگزین عمارت به عهده وزارت کشور و فرمانداری است و شهرداری در این بخش وظیفه ای ندارد.

اما گویی تاریخ برای آملی ها هم تکرار شد و با مصوبه جدید کارگروه پسماند مازندران تعطیلی سایت زباله عمارت آمل قطعی شد و آملی ها همانند بابلی ها به ناچار باید ماهانه صدها میلیارد ریال اعتبار شهرداری شهر خود را که می بایست برای رفاه شهروندان هزینه شود فقط خرج حمل زباله شود.

کارشناسان محیط زیست بر این باورند مشکل پسماند مازندران باید به صورت تجمیعی و با سرمایه گذاری های بخش خصوصی و حمایت های شهرداری در مسیر گره گشایی قرار گیرد در غیر این صورت صدها میلیارد ریال پول شهروندان فقط خرج هزینه حمل زباله خواهد شد.

پسماند اولویت اول شهرداری ها باشد

در این پیوند معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران اظهار کرد: شهرداری هایی که مشکل پسماند دارند اولویت اول آنها حل مشکل پسماند باشد و به غیر از این امر ماموریت فوری دیگری ندارند.

عبدالرضا دادبود گفت: شهرهای که مشکل حاد پسماند دارند اگر همه اعتبارهای عمرانی شهرداری ها برای حل و مدیریت این مشکل هزینه شود این مهم باید در دستور کار باشد.

وی با بیان این مطلب که اعتبارهای دولتی به اندازه ای نیست که مشکل پسماند همه شهرهای مازندران را برطرف کند، اظهار داشت: شهرداری ها باید با جذب سرمایه گذار بخش خصوصی و بهره مندی از اعتبارهای داخلی پسماند شهر خود را مدیریت کنند.

دادبود افزود: بعد از تعطیلی سایت زباله عمارت آمل شهرداری این شهر باید در کوتاه مدت همانند بابل زباله ها را به خارج از استان منتقل کند.

معاون عمرانی استانداری مازندران ادامه داد: مشکل پسماند در برخی از شهرها به مرحله ای از چالش رسیده که دیگر جای هیچ فرصت سوزی نیست.

وی با بیان این که حدود یک میلیون نفر از آب شرب سد در دست ساخت هراز بهره مند خواهند شد، ادامه داد: اراضی شالیزاری گسترده ای باید از آب هراز بهره مند شوند و نباید اجازه داد این آب آلوده شود.

این مقام مسوول تصریح کرد: بعد از تعطیلی سایت زباله عمارت کارشناسان آب منطقه ای مطالعات علمی و فنی خود را برای به روزرسانی طرح آغاز می کنند.

معاون عمرانی استاندار مازندران گفت: در شرایط فعلی خطر ریزش گسترده در کمین سایت زباله عمارت است و در سال گذشته هم دچار آتش سوزی گسترده شد.

زباله های تولید شده مازندران در ۲۷ نقطه از مناطق جنگلی، ساحلی و حاشیه رودخانه ها دفن می شود و این وضعیت عامل تهدید کننده بهداشت عمومی، سلامت مردم و خسارت های جبران ناپذیری به محیط زیست وارد می کند به گونه ای که این وضعیت نگرانی خیلی از حامیان محیط زیست این خطه شمالی را برانگیخته است.

حدود ۷۵ درصد زباله های تولیدی در شمال کشور بویژه خطه مازندران تر و بقیه خشک است و در این میان حدود ۱۷ تا ۲۰ درصد آن غیرارزشمند و یا به عبارتی پسماند است و تنها نقش کلیدی نیروگاه زباله سوز امحای این زباله های آسیب‌رسان است.

هم اکنون روزانه به طور میانگین چهار هزار تن و در فصول گردشگری ۲ برابر این مقدار زباله در مازندران تولید می شود به طوری که سرانه تولید زباله استاندارد مقدار ۳۵۰ گرم است و این میزان در مازندران حدود ۸۰۰ گرم است