«سعیدآباد» بیعت گاه علویان/ بازخوانی نقش هزار ساله تشیع
برگزاری آئین روز مازندران در شهر مرزن‌آباد با شکلی متفاوت از سالهای پیشین همراه با نمایش میدانی از بازخوانی اولین حکومت علویان تبرستان، فرصتی را فراهم ساخت تا تاریخ حکومت شیعیان و علویان در ایران و خاستگاه این حکومت در سرزمین تبرستان مرور شود.
به گزارش حرف شمال ، در منطقه عمومی مرزن‌آباد در گستره کوههای زیبای علم‌کوه، بازخوانی واقعه‌ای به نمایش کشیده شد که با استقبال انبوه مردان وزنان، کودکان و پیران دیار علویان مواجه شد.
بازخوانی و نمایش میدانی واقعه تشکیل حکومت علویان و در منطقه بیعت گاه علویان تبرستان با هنرنمایی ۱۰۰ هنرمند و با بهره‌گیری از طبیعت منحصربه‌فرد مرزن‌آباد، تصویری از شکل‌گیری این حکومت در برابر دیدگان تماشاگران مشتاق تجسم کرد.
تاریخ مرزن‌آباد به‌عنوان دروازه ورود علویان به سال ۲۴۳ شمسی برمی‌گردد که سرآغاز و نخستین روز پیمان رسمی مردم مازندران با علویان است
تاریخ مرزن‌آباد به‌عنوان دروازه ورود علویان به سال ۲۴۳ شمسی برمی‌گردد که سرآغاز و نخستین روز پیمان رسمی مردم مازندران با علویان یا به‌عبارتی‌دیگر اولین بیعت گاه مردم تبرستان با حسن بن زید «داعی کبیر» در سعیدآباد«مرزن‌آباد کنونی» بوده است.
حسین اسلامی ساروی، مورخ و پژوهشگر تاریخ با اشاره به نام‌گذاری روز ملی مازندران معتقد است: آبان ۲۶۳ شمسی و واقعه بیعت مردم تبرستان با داعی کبیر تنها یک اسطوره نیست بلکه یک واقعیت تاریخی بوده و بیش از هزار سال است که یکی از عوامل مهم وحدت مازندران بشمار می‌رود.
این استاد دانشگاه خاطرنشان می‌کند: روز مازندران به مردم مازندران که اتفاقاً جلودار آن مردم سعیدآباد و رویان و کجور و چالوس بودند تعلق دارد.
حجت‌الاسلام محمود علیخانی پژوهشگر تاریخ دینی و امام‌جمعه مرزن‌آباد با اشاره به تاریخ تبرستان و شکل‌گیری اولین حکومت علویان در این سرزمین می‌گوید: شهر مرزن‌آباد در کتاب‌های تاریخی بنام سعیدآباد معروف بوده که مردم تبرستان به‌عنوان اولین منطقه با حسن بن زید « داعی کبیر» بیعت کردند.
وی با اشاره به ظلم و جور خلفای عباسی که علیه سادات علویان انجام می دادند، گفت: مردم شجاع مازندران این سادات مظلوم را که به سرزمین تبرستان پناه آوردند با آغوش باز پذیرفتند و هیچ‌گاه سادات علوی را تحویل خلفای زورگوی عباسی و عمال آن‌ها و همچنین بعدها به یعقوب لیث صفاری و صفاریان ندادند.
وی می‌افزاید: بعضی بزرگان سادات علوی به روستاهای کلارستاق و سعیدآباد و کجور و کلار پناهنده شدند و این مردم تبرستان بودند که در دفاع از فرزندان مظلوم آل محمد (ص) از همه هستی خودشان مایه گذاشتند.
امام‌جمعه مرزن‌آباد خاطرنشان می‌کند: البته خود شهر سعیدآباد تقریباً یک قرن قبل از ورود داعی کبیر ساخته و احداث شد.
وی با اشاره به دلیل نام‌گذاری سعیدآباد (مرزن‌آباد کنونی) به‌عنوان اولین بیعت گاه علویان، معتقد است: در اوایل قرن سوم هجری، قبیله اوس در رویان و سعیدآباد و کلار حاکم شدند و این قبیله آن‌قدر ظلم و جور روا داشتند و سالی چند بار از مردم این منطقه خراج می‌گرفتند که مردم شکایت خود را به نزد یکی از سادات بزرگ منطقه بنام محمد بن ابراهیم از نوادگان امام مجتبی (ع) بردند و خواهان تشکیل حکومت علویان علیه خلفای عباسی شدند.
اولین نماز عید فطر به امامت حسن بن زید در کجور اقامه شد و حدود یک ماه بعد داعی کبیر وارد آمل شد و نهایتاً حکومت علوی را در آنجا تأسیس کرد
علیخانی اضافه می‌کند: البته محمد بن ابراهیم، این انسان وارسته خودش قبول حکومت نکرد اما حسن بن زید، داعی کبیر را به مردم معرفی می‌کرد، که در ۲۵ رمضان سده ۲۵۰ قمری وارد سعیدآباد شد و اولین نماز عید فطر به امامت حسن بن زید در کجور اقامه شد و حدود یک ماه بعد داعی کبیر وارد آمل شد و نهایتاً حکومت علوی را در آنجا تأسیس کرد.
تأسیس دبیرخانه دائمی تشیع و تبرستان در سال ۹۰ در مرزن‌آباد از سوی شورای فرهنگ عمومی مازندران باعث شد تا هرساله برنامه‌های خاصی همزمان با روز مازندران در مرزن‌آباد و کجور برگزار شود.
وحیده پورمرادی، مسئول دبیرخانه دائمی تشیع و تبرستان بیان کرد: این دبیرخانه در طول سال فعال بوده و برنامه‌های موردنظر را پیگیری و اجرایی می‌کند.
وی افزود: برگزاری همایش ملی تشیع و تبرستان با پیام آیت‌الله جوادی آملی و ارسال ۱۲۰ مقاله به این همایش انجام شد و چاپ این مقالات در کتاب همایش یکی از برنامه‌های دبیرخانه تشیع و تبرستان بوده است.
پورمرادی اضافه کرد: تأسیس کتابخانه تخصصی تشیع و تبرستان در مرزن‌آباد، برگزاری همایش ملاعلی فاخری، رونمایی از کتاب فاخری نامه و فاخریه و نمایش بزرگ ورود علویان به تبرستان بخشی دیگر از فعالیت‌های دبیرخانه تشیع و تبرستان در طی سه سال اخیر بشمار می‌رود.
جعفر ردایی، شهردار مرزن‌آباد که کمیته پشتیبانی و اجرایی دبیرخانه تشیع و تبرستان را بر عهده دارد نیز بیان کرد: به‌منظور برگزاری برنامه بازسازی ورود علویان جلسات متعددی به ریاست فرماندار چالوس و اعضای دبیرخانه تشکیل شد.
وی افزود: خوشبختانه با اقدامات صورت گرفته و آماده‌سازی فضای اجرای نمایش توسط شهرداری، شورای شهر، بخشداری و شورای بخش مرزن‌آباد شاهد استقبال بیش از پنج هزار شهروند از این مراسم بودیم و اجرای نمایش ورود علویان به تبرستان توسط گروه فرهنگی هنری امین در محیط طبیعی و میدانی، اشتیاق فراوانی را در بین مردم و علاقه‌مندان در روز مازندران ایجاد کرد.
در کنار این برگزاری روز مازندران در مرزن‌آباد، مسئول کمیته توسعه و آبادانی بخش مرزن‌آباد نیر گفت: بخش مرزن‌آباد با وسعت بیش از ۸۱۵ کیلومترمربع به‌عنوان دروازه ورودی مازندران ازجمله مناطقی است که از استعداد فراوان برای رشد و شکوفایی برخوردار است.
مطالبه تاسیس شهرستان علویان
محمد ردایی بابیان آنکه در کنار همه ویژگی‌های منحصربه‌فرد طبیعی و تاریخی مرزن‌آباد و حضور میلیونی مسافران و گردشگران، این بخش از سرزمین مازندران به‌عنوان اولین بیعت گاه و خاستگاه سادات علوی در تبرستان به زعامت حسن بن زید محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: پیشینه درخشان مردم و تاریخ سادات علویان و استعداد فراوان در مرزن‌آباد الزام آن را به وجود آورده است تا مطالبه مردم در تأسیس شهرستان علویان در مرزن‌آباد تحقق یابد.
بدون شک اجرای برنامه تشیع و تبرستان در قالب هنر و برنامه‌های فرهنگی نقش مؤثری در مقابله به نفوذ فرهنگی خواهد داشت و معرفی این فرهنگ و تاریخ اصیل حکومت علویان در مرزن‌آباد و مناطق دیگر مازندران، غنای فرهنگ تبرستان را بیشتر از پیش متبلور خواهد ساخت.
امیدواریم غنای فرهنگ دینی شهر مرزن‌آباد را با همراهی همه نخبگان دینی، اهالی فرهنگ و هنر و مسئولین به‌عنوان یک شهر تاریخی و مذهبی معرفی کنیم.
همزمان با روز مازندران، بازسازی واقعه روز مازندران در مرزن آباد و روستای صالحان کجور و همایشی در ساری برگزار شد.
گزارش- حسن قمی. عکس - امیرعلی رزاقی/ منبع: خبرگزاری مهر
مطالب مرتبط
