تشکیل موسسه آینده سازان، سنگ بنایی برای آفرینش کدیر با رنگ و بوی تاریخی

حرف شمال: در حاشیه آیین رونمایی از موسسه آینده سازان کدیر از بخش کجور در شهرستان نوشهر، "علی نورزاد" مدیرعامل این موسسه، گفتگویی را با حرف شمال انجام داد که گزارش کامل آنرا در ذیل می خوانید:

علی نورزاد؛ مدیرعامل موسسه مردم نهاد کدیر در شهرستان نوشهر؛ در ابتدای گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری تحلیلی حرف شمال ،  با توجه به روز پاسداشت زبان فارسی شعری و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردسی، سخنان خود را با قرائت شعری از فردسی و ارتباط با موضوع اجتماعی آغاز کرد:

نورزاد در ادامه شاهنامه ی فردوسي را شاهكار سخن پارسي،  و ترجمان تاريخ پرافتخار ايران و شناسنامه معتبري از پيشينه هفرهنگي ملت ايران دانست و گفت: فردوسي دقيقاً و شايد به صورت ناخواسته به موضوع جامعه و پديد آمدن زندگي اجتماعي توجه نموده است ؛ بسياري از مفهوم هاي جامعه شناختي از قبیل جامعه پذيري، تقسيم كار اجتماعي، نهاد خانواده، خشونت، تحول، قوانين مدني، آداب و رسوم و تغييرهاي اجتماعي، نظام هاي حكومتي و .... را به تصوير كشيده و گام به گام پديدآمدنشان را در جامعة بشري يادآور گشته است.

مدیرعامل موسسه مردم نهاد کدیر؛ در ادامه این گفتگوی اختصاصی، ضمن توضیحاتی درخصوص جایگاه سازمان های مردم نهاد و ارائه تعریف ها و جایگاه های این سازمانها در سطح روابط ملی و بین الملل، به تشریح عملکرد موسسه مردم نهاد کدر پرداخت که در ادامه دعوت می کنیم این گفتکوی پربار را مطالعه کنید:

امروزهه به وفور با اصطلاح NGO مواجه مي شويم و جايگاه رفيع و تأثير آن را در روابط ملي و بين المللي مشاهده ميكنيم.

اصطلاح non-governmental organization به معني سازمان غير دولتي است. در زبان فارسي براي ترجمه اين واژه به اختصار سمن (سازمان مردم نهاد) انتخاب شده است. اصطلاح NGO از سال1945 در سازمان ملل متحد به ميان آمده است.

گروه اجتماعي، سازمان، هويت غيردولتي، تعاون، سمت و سوی غيرانتفاعي

- سمن، سازماني با شخصيت حقوقي مستقل است كه با توجه به شرايط و مقتضيات و نيازهاي خود داراي قانونمندي و اساسنامه مدون است.

- تمامی فعاليت هاي سازمان مردم نهاد با وجود تنوع و گوناگوني از يك خصلت مشترك برخوردارند و آن جهت گيري غيرانتفاعي است.  

- سازمان هاي مردم نهاد به شکل های مختلفي همچون دفاع از انسانها، حمايت از محيط زيست، امدادگری، فعاليت هاي صنفي و سازمان هاي هدايتي تقسيم ميشوند.

- سازمان مردم نهاد سابقه طولاني دارد و نشانه هايي از حضور فعال آنها در دوره ايران باستان نيزبه چشم میخورد.  

- تشكل هاي غير رسمي و غير انتفاعي در ايران باستان و در تمدن هزار و چند سالة اسلامي فعاليت داشته اند.  آموزه هاي ديني در قرآن و روايات بر همياري و تعاون در امور خير تأكيد دارند.

- سازمان هاي مردم نهاد، در روزگار باستان نيز فعال بوده اندکه مهمترين نمونه آنها انجمن هاي صنفي بود.

- جنبش هاي ضده برده داري، حمايت از حقوق زنان، كارگران و نيز كنفرانس صلح جهاني خلع سلاح در رواج سازمان هاي مردم نهاد به شكل نوين تأثير فراوانی دارد.

- مهمترين بستر رشد سازمان هاي مردم نهاد توجه عمومي به اهميت جامعه مدني است.

- سازمان هاي مردم نهاد در ايران سابقه ديرينه دارد و اساساً انجمنهاي صنفي در بازار يكي از عوامل بازسازي ايران پس از حمله مغول بوده است.

- سازمانهاي مردم نهاد در ايران پس ازسال 1370 با تنوع فراوان رشد کرد. برنامه سوم توسعه نقش مهمي در اين امر داشته است.

- ساختار سازمانهاي مردم نهاد در ايران را می توان به سه نوع سنتي در سطح ملي، نيمه سنتي يا نيمه مدرن در سطح ملي و مدرن در سطح ملي و بين المللي تقسيم نمود.

- سازمان هاي مردم نهاد در ايران در معرض ارزشهاي مختلف قرار دارد که منابع عمده اين ارزشها عبارتند از: تمدن ايران باستان، آموزه هاي اسلامي، تمدن ايران اسلامي، تمدن غرب مدرنيته

- سازمان هاي مردم نهاد جهت گيري اخلاقي دارند و اصول اخلاقي بر فرهنگ سازماني آنها حاكم است.

-استقلال و بيطرفي، پرهيز از واكنش هاي هيجاني از قبیل پرخاشگري، زيرآبزني، قهر و نزاع است.

-مواجهة صادقانه و همراه با احترام اصيل، ارزش اخلاقي حاكم بر تعامل درون سازماني و برون سازماني سمن است.

- پاسخگويي و پذیرش انتقاد  از ارزش های اخلاقي مؤثر در تعالي فردي و سازماني است.

سازمانی مردم نهاد است که با  محور آینده نگری با همفکری و همکاری گروهی از علاقمندان منطقه کدیر از توابع بخش کجور شهرستان نوشهر تشکیل گردیده که با شناسایی و برنامه ریزی برای رفع مشکلات موجود منطقه ای درحوزه های اجتماعی، اقتصادی  و... و ارائه راهکارهای مناسب با استفاده از افراد داوطلب با رعایت قوانین کشور و مفاد اساسنامه انجمن، فعالیت می نماید. این انجمن، تشکلی غیر سیاسی، مردم نهاد و غیر انتفاعی است و در تاريخ 30/8/96 طبق پروانه سازمان هاي مردم نهاد با  شماره 274 به ثبت رسيده است.

اموراجتماعی (رفاه اجتماعی و ارتقای مهارت های اجتماعی، ارتقای روحیه مشارکت، کارگروهی و...)   

مجمع عمومی عضوپذیر، ایجاد ساز و کارهای مناسب برای مشارکت آحاد مردم و جلب مشارکت های مردمی، بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارسایی ها با ارائه راهکار های مناسب برای پیشبرد اهداف مورد نظر، ایجاد وحدت و همدلی بیشتر باکمک دستگاه های ذیربط، شناسایی نیروهای مستعد و توانمند با تشکیل بانک اطلاعاتی، اجرای طرح های موضوعی مناسب توسعه منطقه ای و فعالیت های سازنده متناسب، تشکیل کارگروه های تخصصی و اتاق فکر به منظور تحقق اهداف مورد نظر.

کدیر از توابع بخش کجور شهرستان نوشهر، در قسمت جنوبی به کوه ولیک داربن، به استناد منابع تاریخی(قلعه ولیج/ ولیک) و شهر تاریخی کجور، از شرق به روستای کدیرسر متصل و از غرب نیز به دره رودخانه نهرودبار که نام قدیمی آن"مانهیر"می باشد، منتهی می گردد.

 این روستا حدود ۱۱۵۰ خانوار دارد که تقریبا ده درصد آن ثابت و بقیه به شکل فصلی در آن سکونت دارند. موقعیت ممتاز جغرافیایی و جاذبه های طبیعی، زیبایی هایش را دوچندان نموده  و با دارا بودن آب و هوای مناسب و ایده آل و وجود مناطق زیبای طبیعی و اماکن مذهبی از توریست پذیرترین روستاها و ییلاقات شهرستان می باشد. همچنین وجود بقعه امامزادگان سید حسن و سید قاسم، امامزاده جعفر و آبشار زیبا، تپه زیبای قلالو و چشمه ها و مناظر زیبای طبیعی، این روستا را به یکی از مهمترین قطب های گردشگری شهرستان و استان تبدیل کرده است. روستاي كدير در دوران جنگ تحمیلی تعداد ۱۱ شهید و جاویدالاثر تقدیم انقلاب و نظام جمهوری اسلامی ایران نموده است.

گردشگري روستايي يكي از شاخه هاي فرعي صنعت گردشگري است كه عده اي آن را بخشي از بازار گردشگري و عده اي ديگر سياستي براي توسعه روستايي قلمداد مي كنند. روستای هدف گردشگری به محدوده جغرافیایی گفته می‌شود كه در این محدوده یك یا چند یا مجموعه‌ ازجاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی وجود دارد كه وجود آنها انگیزه‌ای برای سفر و اقامت گردشگران خواهد بود. استفاده ازگردشگری روستایی وتوسعه روستاهایی که ازظرفیت و توانمندی بالایی در گردشگری و طبیعت‌ گردی و جذب گردشگر بر خوردارند، خود فرصت مغتنمی است. تعریف و شناسایی روستاهای هدف گردشگری می‌تواند باعث افزایش میزان ورود گردشگران خارجی به كشور و همچنین بهره‌مندی اقتصادی ساكنان روستا شود؛ گردشگری روستایی با چالش‌های بسیاری در هویت بازار‌یابی روبه‌روست. دلایلی مهم که موجب محدود شدن گردشگری روستایی شده، نبود امكانات زيربنايي و رفاهي، عدم درك صحيح روستاييان و مسئولان ازگردشگري روستا، كمرنگ شدن جاذبه هاي فرهنگي روستا، نبود شبكه اطلاع رساني صحيح و بموقع، عدم حمايت و توجه كافي مسئولان ،کم بودن قدرت کشش عناصر روستایی و ناتوانی آن در رقابت با دیگر بازارهای گردشگری است. با توجه به اينکه روستاها در شرايط اقليمي وفرهنگي متفاوتي هستند بايد سعي شود توسعه گردشگري اين روستاها با توجه به فرهنگ آنها طراحي شود. صنعت گردشگري و توسعه آن در روستاها ضمن توسعه سطح معيشت روستاييان موجب جا به جايي ثروت درسطح کشورنیز مي شود. اكنون كه روستاييان ما با مشكلاتي همچون بيكاري، بهره وري پايين كشاورزي، مهاجرت روزافزون به شهرها و حاشيه نشيني مواجهند.

توسعۀ گردشگري روستايي مي تواند در جهت رفع اين معضلات مؤثر باشد. از سويي هدف گردشگري روستایی، ايجاد نوعی فرصت براي فعاليت بخش خصوصي است كه اميدواريم تمام دستگاه ها دست به دست هم داده و فضاي خوبي براي توسعه گردشگري فراهم آورند.    

اصول اجتماعی و فرهنگی برای دستیابی به روستایی پایدار

- مطالعات تفصیلی برای تعریف و معرفی شاخص های اجتماعی و فرهنگی در هر روستا

-تاکید بر مشارکت روستاییان در پروژه های توسعه ای به خصوص عاملیت زنان روستایی

- کیفیت بخشی به فضاهای جمعی و ارتقای حس مکان و سرزندگی در مقیاس بافت و بناهای روستایی

- تشویق به دوباره زندگی کردن در روستاها

- افزایش منزلت روستاییان و هویت بخشی به آنان به خصوص در جوامع شهری

- ایجاد انگیزه برای مشارکت مردم در نگهداری روستا

- تقویت نهادهای محلی

اهداف بلند مدت چشم انداز کدیر

- توسعه گردشگري و جذب و حمايت از سرمايه گزاري در اين بخش

-  جلب بيشتر مشاركت هاي مردمي در توسعه امكانات روستا

- حفظ نمای سنتی و بومی روستا و جلو گیری از ایجاد نماهای غیر بومی

- برگزاری جشنواره های فصلی و یا سالیانه احیای مراسمات و آیین سنتی روستا

- برپایی یادواره بزرگان، علما و شهدا

- تنظیم آیین نامه انظباطی جهت جلوگیری از تخریب و تبلیغ سوء برای روستا و بهداشت منطقه.

در ادامه با اشاره به ( برنامه جامع مناطق روستائی ) کشوراتریش و استفاده از  ایده‌های تحول با برنامه‌ جامع مدیریت روستائی به استفاده از تجارب  این کشور و نفش سازما نهای مردم نهاد در این زمینه پرداختند.                                            

در طول سه دهه گذشته، تغييرات و كاهش نسبي جمعيت در مناطق روستائي و افزايش آن در مناطق شهرى اتریش کاملا مشهود است. شاهد اين امر وجود جاذبه‌هاى متنوع مراكز شهرى از قبیل فرصت‌هاى شغلي، تحصيلات، درآمد بيشتر و ... روستا است. با این که روستاهاى اتريش (هشتمين كشور ثروتمند جهان) فاصله زيادى با روستاهاى ایران دارند، اما از روش‌ها و رهيافت‌هاى اين كشور درنحوه فرآيند مواجهه با موضوع توسعه روستائی و شیوه های هوشمندانه  آن مي‌توان مطالب بسيار ارزشمندی آموخت.

دولت اتريش مصمم است با اجرای تغييرات اساسی در زيرساخت‌ها، توازن منطقه‌اى و جمعيتى در اين كشور را فراهم آورد، به نحوي كه موجب توسعه نظام مند و متوازن میان نقاط و جمعيت شهرى و روستائی گردد. تغييراتى كه آينده بهتر و زندگى پايدار در مناطق روستائی را  تضمين می نماید. برهمین اساس به راهبردى جامع روى آورده تا بتواند بر اين مشكل فائق آيد. برای ايجاد تعادل منطقه‌اى بين مناطق روستائی و شهرى اقدامات عملي تعيين شده و اين اقدامات پس از بحث و بررسی بین دستگاه‌هاى اجرايي، نهادهاى مردمى، متخصصان و مشاركت مدیران محلي مناطق روستائی به برنامه ای جامع اجرايي منسجم دست يافته‌اند. در اين طرح جامع اقدامات لازم از جمله تمركززدايي از نظام مديريت دولتى، اقتصاد و اشتغال روستائی، ديجيتال و هوشمندسازی مديريت روستاها، امور فرهنگى، بهداشت عمومى، آموزش، حمايت از زنان، سالمندان و پرورش كودكان و جوانان همگى به صورت منسجم در نظرگرفته شده است.

يكى ازشاخص ترین برنامه‌ها در هوشمندسازى، ساماندهى و مديريت مناطق روستائی در اين كشور است. با بهره‌گيرى از زير ساخت‌ها و فناوري‌هاى نوين اطلاعات و ارتباطات دولت اين كشور تلاش می نماید تا از شكاف بين شهر و روستا را بکاهد و با برنامه‌ريزى مناسب جذابيت مراكز روستائی را براى كارآفرينان افزايش دهد.

در پروژه روستاهاى هوشمنددولت اتريش مصمم است هزينه‌هاى زندگى در روستا را كاهش و فرصت‌هاى شغلي را افزايش دهد تا از تاثيرات مخرب بر محيط زيست مناطق روستايى بکاهد و فرصت‌هاى گردشگرى را ارتقا بخشد. يكى از پروژه‌هاى شاخص در اين برنامه، كاهش استفاده از انرژي‌هاى فسيلى، افزايش بازده انرژى از طريق كاهش ضايعات و بهره مندی از انرژي‌هاى نو به‌ویژه انرژى خورشيدى و باد در مناطق روستائی است. اين پروژه در برخى ايالت های اين كشور پيشرفت‌هايي داشته و سهم عمده‌اى از انرژى اين مناطق از انرژى خورشيدى فراهم گردیده که از اين طريق هم از هزينه‌هاى خانوار كاسته می شود و هم مشاغل جديدى ايجاد گردیده و با بهبود محيط زيست روستاهاى سبز جذابيت بيشترى جهت گردشگران خواهد داشت. با استفاده از نظام هوشمند ارتباطات و تجارت الكترونيك دسترسي مناطق روستائی به بازار محلي، ملي و بين المللي افزايش يافته و از اين طريق هزينه كمترى جهت فروش كالاهاى توليدى خود و نهادهاى مصرفي متحمل خواهند شد. با ارتقاء شبكه ارتباطات مجازى و نرم افزارهاى مناسب دسترسي مردم محلي به خدمات و تسهيلات دولتى افزايش يافته و هزينه‌هاى زندگى روستائی كاهش مي‌یابد ودر نتیجه جاذبه مناطق روستائی جهت حفظ جمعيت خود و جذب بخشي از جمعيت شهرى نيز افزایش پیدا می‌کند.

روش مورد استفاده در شناسايي مشكل، شيوه تحليل و در نهايت يافتن راه حل آن با مشاركت فعال مردم و مدیران محلي، كارشناسان و مجریان در فرآيند تدوين برنامه جامع است. نقش اثربخش مدیران محلي و قدرت آنان در اجراى برنامه‌هاى توسعه در سطح محلي دليل موفقيت برنامه‌هاى توسعه جوامع محلي و روستاها در كشور اتريش است. نقش سازمان‌هاى مردم نهاد كه به‌صورت گسترده و فعال در مناطق روستائی اتريش فعال هستند، نيز يكى ديگر از دلائل موفقيت اين كشور به شمار می رود. نقش فعاليت‌هاى داوطلبانه ساکنان محلي در اداره امور به حدى است كه همه سازمان‌هاى كمك رسان محلي از قبیل آتش نشانى یا سایر كمك‌هاى ضرورى با استفاده از نيروهاى داوطلب اداره مي‌شود. این امور بخش عمده‌اى از هزينه‌هاى عمومى دولت در مناطق روستائی را كاهش داده و به انسجام اجتماعى كمك فراوانى کرده است.

زندگی صحنه یکتای هنرمندی ماست

هرکسی نغمه خود خواند و از صحنه رود

صحنه پیوسته به جاست

خرم آن نغمه که مردم بسپارند یاد