شورای نگهبان و مسئله ردصلاحیت ها

حرف شمال/ "رقیه صدیقی" پژوهشگر سیاسی و اجتماعی/ شورای نگهبان بسیاری از نمایندگان مجلس فعلی نامزدی در انتخابات پیش روی مجلس را بابت آنچه که عدم التزام این نمایندگان به نظام جمهوری اسلامی و همچنین سوء ‌استفاده از موقعیت شغلی، اقتصادی و جرایم مالی خوانده می شود،رد صلاحیت کرد. حال و اگر اقدام شورای نگهبان با توجه به نیاز کشور به امر مشارکت حداکثری در شرایط فعلی کشور جای برخی تردید ها و پرسش ها را به میان می آورد، اما نباید از ریشه های رویکرد سلبی شورای نگهبان در عدم احراز صلاحیت برخی از نمایندگان غافل ماند.

در واقع علت اصلی رویکرد فعلی شورای نگهبان ریشه در عملکرد و الگو های رفتاری خارج از قاعده و عرف برخی از نمایندگان دارد. این دسته از نمایندگان ناخواسته و با اعمال خلاف رویه قانونی، خود را هدف نقد و تخطئه شورای نگهبان و نظارت استصوابی کرده اند. در این ارتباط، برخی از نمایندگان در طول دوره وظیفه تقنینی خود به جای اجرای رسالت قانون گذاری به برخی از رویکرد های خلاف قانون روی آورده و  حضور در خانه ملت را دستمایه رفتار های فرصت طلبانه خود کرده اند. به گونه ای که همین رویکرد های خلاف قانون برخی نمایندگان بزرگترین ضربه را بر حیثیت قانونی مجلس کرده و حتی مایه تردید افکار عمومی در وظیفه تقنینی این نمایندگان شده است. متاسفانه و در کمال حیرت، از رویکرد های خلاف قانون برخی از نمایندگان کم نبوده که در رسانه ها و فضاهای مجازی منتشر شده است. 

به این ترتیب و در شرایطی که یک نماینده مجلس وظیفه قانونگذاری خود را به دلالی، واسطه گری و در نهایت به ایجاد فساد تقلیل  می دهد و در شرایطی که همان نمایندگان فقط در موسم انتخابات و البته با هدف جلب رای مردم، نماینده مردم می شوند و در شرایطی که فساد سیستماتیک به حوزه قانونی همین نمایندگان راه یافته است، آیا انتظار بر آن است که شورای نگهبان با سکوت بر این فجایع و با احراز صلاحیت این نمایندگان رنج و مشکلات و مصائب کشور را دو چندان کند؟ 

البته مشکلات و عدم صلاحیت برخی از نمایندگان به فساد اقتصادی و جرایم مالی و سوء ‌استفاده از موقعیت شغلی منحصر نیست و اگر نیک پنداشته شود برخی از نمایندگان به مشکلاتی چون: پول پاشی های بی قاعده و خارج از عرف برخی از نمایندگان در موسم انتخابات، ابهام در مدارج عالیه تحصیلی،رانت جویی،فقدان تخصص و تعهد،سود جویی و عدم پاسخگویی به مطالبات حوزه انتخابیه، اظهار و نظر های غیر تخصصی در سیاست های کلان کشور، شهرت شخصی،فرصت طلبی، سیالیت در منش سیاسی و جناحی،ضعف وجدان ملی، همرنگ جماعت شدن، عافیت طلبی، نداشتن تعقل مدیریتی،تخصص گریزی دچارند. حال و از آنجائیکه رویکرد سلبی شورای نگهبان یکی از عو.امل بازدارنده مشارکت سیاسی است، اما به نظر می رسد که این رویکرد سلبی در برخورد با اینگونه نمایندگان تصمیم درستی است و نباید به چنین نمایندگانی اجازه داد که با این دست از مشکلات، هزینه کشور را افزایش دهند.

 واقعیت این است که کشور با این دست از نمایندگان آسیب بیشتری می پذیرد و نباید شرایط فعلی و برخی دیگر از شرایط مصلحتی کشور را دستمایه ورود این دست از نمایندگان، به مسند نمایندگی کرد.