از توصیه های بهداشتی غذاهای نذری تا اقدامات اورژانسی
در توصیه کارشناسان حوزه بهداشت آمده است که ظروف یکبار مصرف پلیمری و کیسه های پلاستیکی در صورت تماس با مایعات و مواد غذایی بالای 40 درجه، ماده ای شیمیایی به نام استایرن از خود خارج می کنند که موجب تلخی غذا می شود و بیش از 77 نوع بیماری سرطان زا را به همراه دارد.
همچنین کارشناسان توصیه های دیگری درباره ظروف و نحوه تهیه غذا و نوشیدنی به تهیه و توزیع کنندگان نذورات می کنند:
- از نگهداری مواد غذایی پخته شده در دمای محیط به مدت طولانی (حداکثر 2 ساعت) خودداری شود. در غیر این صورت غذا را در محیطی با دمای کمتر از چهار درجه سانتیگراد (یخچال) و یا در بالای 63 درجه سانتی گراد (روی شمعک گاز) نگهداری شود.
- برای توزیع سبزی و سالاد رعایت مراحل چهارگانه سالم سازی ضروری است.
- اگر برای توزیع آب و چای و مواد غذایی از ظروف چندبار مصرف استفاده می شود باید به طور مستمر آن ها را شست . همچنین از فرو بردن لیوان و پارچ به داخل ظروفی که آب و شربت داخل آن است، خودداری شود.
- بیشتر ظروف طبخ غذا از جنس مس است که باید لایه داخلی آن قبل از استفاده با از قلع پوشانده شود تا ترکیبات مس وارد غذا نشود. اگر این کار به نحو مطلوب انجام نشود ترکیب مس وارد غذا شده و فرد را با مسمومیت روبه رو خواهد کرد.
- گاهی از مواد رنگ دهنده یا طعم زا به جای زعفران در تهیه شله زرد، حلوا، انواع خورش ها مانند قیمه یا برخی شربت ها استفاده می شود که اگر این مواد غیر خوراکی و بیش از دوز استاندارد مصرف شود، غذا را به طور نسبی ناسالم می کند.
- استفاده از زاج برای سفید کردن برنج یا سنگ نمک به دلیل ترکیبات ناخالص و فلزات سنگین همچون سرب، جیوه و کادمیوم سمی و مسمومیت زاست. همچنین استفاده از روزنامه به جای پارچه های مخصوص دم کردن برنج ، موجب آلوده شدن غذا می شود.
-از ظروف مناسب در آشپزی استفاده شود. در هنگام توزیع غذا، از راه رفتن افراد توزیع کننده غذا بر روی سفره ها خودداری شود.
- در پخت غذا از نمک های بسته بندی ید دار تصفیه شده دارای مجوز ساخت از سازمان غذا ودارو استفاده شود.
- هرگونه پخت و پز باید در مکانهایی با شرایط بهداشتی صورت پذیرد و تمامی افراد درگیر در توزیع آب، چای و غذا باید از سلامت عمومی برخوردار باشند. رعایت بهداشت فردی در هنگام ارائه خدمت ضروری است.
- برای قربانی کردن، احشام باید از مراکز مجاز مورد تایید دامپزشکی تهیه شود.
اما دکتر صادق صفری مسؤول فنی بخش داخلی و عفونی بیمارستان طالقانی چالوس و متخصص بیماریهای عفونی و گرمسیری و ت رییس کمیته ی کنترل عفونت بیمارستان طالقانی وصیه های دیگری برای همکاران خود در بخش اورژانس در مواجه با مراجعه کنندگان دارای مسمومیت ناشی از غذاهای نذری دارد.
دکتر صادق صفری می گوید:
با توجه به ایام سوگواری و طبخ و توزیع غذای نذری احتمال وقوع outbreak ناشی از foodborne illnessوجود دارد. آنچه که مرور میکنیم کار تیم اپیدمیلوزی نیست بلکه اقداماتیست که همکاران بخش اورژانس لازم است انجام دهند :
۱_ ثبت دقیق فاصله بین مصرف غذا تا بروز علائم
2_ثبت دقیق علائم و توجه به وجود این موارد : اسهال تهوع استفراغ کرامپ شکمی تب علائم نورولوژیک (مثل پارستزی ، descending weakness،پارالیز )
3_ وجود اختلال همو دینامیک
4_وجود خون در مدفوع
# بر اساس یافته های فوق با چند سندرم بالینی مواجه خواهیم بود که فعلا تمرکز بحث ما بر علل میکروبیال خواهد بود .:
1_تهوع و استفراغ طی 1_6 ساعت :مسمومیت با سم استاف و باسیلوس سرئوس با کمون کوتاه در صدر تشخیصهاست . درمان علامتی و بدون نیاز به آنتی بیوتیک است.
2_کرامپ و واسهال طی 8_16ساعت :که کلستریدیوم پرفرانژانس و باسیلوس سرئوس با کمون طولانی باید مد نظر باشد.اگر استفراغ علامت شایعی در این گروه باشد باید عللی دیگر مد نظر قرار گیرد.
3_تب و کرامپ و اسهال طی 16_48 ساعت : سالمونلا و شیگلا و کامپیلو باکتر و Ecoli enteroinvasiveباید مد نظر باشد که کامپیلو باکتر شایعترین است و استفراغ مشخصا در آن شایع نیست.لیستریا از موارد دیگر این کروه است.
4_کرامپ واسهال آبکی طی 16_ 72 ساعت: Ecoli enterotoxigenic ، ویبریوها،و در مراحل بعد تر سالمونلا و شیگلا و کامپیلو باکتر از علل هستند. ویروس نورواک نیز باید مد نظر باشدکه سردرد و استفراغ از علایم بارز ان است.
5_ اسهال خونی بدون تب طی 72_120 ساعت که STECمثل O157:H7و مواردی که چند سال قبل در اروپا بخصوص آلمان رخ داد
6_ تهوع استفراغ واسهال وپارالیز طی 18_36 ساعت :قویا بوتولیسم را مطرح میکند.