اختصاصي حرف شمال_ حالا اين روزها قصه پر رمز و راز تعيين منطقه آزاد در استان مازندران ديگر پاي خود را فراتر از درهاي بسته و طرح هاي محرمانه خود گذاشته و نقل قول بسياري از محافل سياسي و اجرايي شده است. انتشار سند و نامه امضا شده ي 11 نماينده مجلس در ايجاد سه نقطه منطقه آزاد در نوشهر، بابلسر و اميرآباد مهمترين سند و اظهارنظري بوده كه هفته خبري را به خود اختصاص داده بود. در كنار اين سند، انتشار نامه هاي مجازي برخي مديران سابق مناطق ويژه اقتصادي و آزاد، اهميت موضوع را دو چندان كرده است.
در اين گزارش به دو نامه مجازي خواهيم پرداخت.
"علی اصغر پوریزدانی کجور" معاون پيشين و بازنشسته اداره كل بنادر و دريانوردي مازندران در ديدگاه خود خطاب به "رضواني" مدير كل جديد بنادر و دريانوردي مازندران كه كمتر از دو ماه سكان اين اداره كل را در دست گرفته است مي نويسد:
" در روزهای اخیر صورتجلسه ای بامضای نمایندگان محترم استان مازندران در مجلس شورای اسلامی، از جمله امضای جناب آقای احمدی لاشکی نماینده محترم مردم شهرستانهای نوشهر، چالوس، کلاردشت و حومه در گروههای مجازی (تلگرام) مشاهده نمودم، مبنی بر اینکه نمایندگان استان، در خصوص تاسیس مناطق آزاد صنعتی و تجاری، به توافق هایی رسیدند، اصل موضوع که استان مازندران قابلیت احداث مناطق آزاد را دارد امری انکار ناپذیر و توجه نمایندگان بدان قابل تقدیر است، لکن پیشنهاد بندر تجاری و قدیمی نوشهر که از مراکز مهم اقتصادی غرب مازندران است ، به منطقه آزاد گردشگری، در حالیکه در سال های اخیر،تاسیسات زیر بنایی مناسبی برای توسعه بندر در امر تجارت و بازرگانی بنا شده است ، و می رود با درایت و مدیریت و تجربه جنابعالی از ظرفیت های بالقوه آن استفاده مناسب بعمل آید، این مهم در صورت حمایت همه جانبه همه ی مسئولین منطقه قابل تحقق است، با این مقدمه کوتاه طرح تغییر کاربری بندر تجاری نوشهر به بندر گردشگری، آن هم موافقت نماینده محترم نوشهر و چالوس و کلاردشت، قابل تامل و بررسی است.
فلذا اینجانب به عنوان کارمند بازنشسته بندر نوشهر ، که سالهای متمادی در فراز و نشیب های آن نقش داشته ام مواردی باختصار باستحضار می رسانم :
1_همانطوریکه مستحضرید طرح و معماری بنادر تجاری با بندر گردشگری تفاوت های بسیار دارد، فلذا اساسا بندر نوشهر با فیزیک فعلی نمی تواند یک بندر گردشگری مناسب باشد.
2_طرح تبدیل بندر تجاری نوشهر ، به گردش گری در سالهای ماضی از سوی برخی مقامات سازمان بنادر مطرح، لکن با مقاومت و دفاع مسئولین بنادر مازندران، این موضوع منتفی شده است، یکی از دغدغه جنابعالی همین مورد است.
3_معمولا در تمام کشورهای پیشرفته، بنادر توریستی و گردشگری را در نزدیکی بنادر تجاری احداث می کنند تا در مواقع خاص و بحران، از ظرفیت های بنادر تجاری استفاده کنند.
3_بندر گردشگری در صورتی موجب ارتقای منطقه خواهد شد، که بندر تجاری نوشهر حفظ شود، نه اینکه کاربری بندر تجاری نوشهر تغییر یابد. بنظر اینجانب پیشنهاد تغییر کاربری بندر نوشهر ، غیر کارشناسانه و در جهت منافع منطقه نیست و باید به این امر واکنش منفی نشان داد و حساسیتهای منطقه ای بر انگیخته شود و مسئولین مهم منطقه از این امر مهم مطلع شوند.
جنابعالی بعنوان مدیر کل بنادر و دریانوردی استان مازندران ، که سالها تجربه فعالیت در بنادر جنوب کشور را داشته اید،و کاملا با فعالیت مناطق آزاد تجاری آشنایی دارید و همچنین از معدود مدیران کل بومی منطقه هستید، انتظار مقاومت و روشنگری را دارم.
از سوي ديگر بهنام اتابکی کارشناس ارشد معماری و شهرسازی و بهزاد اتابکی کارشناس بندری و دریایی و مدیر سابق منطقه ویژه اقتصادی شهید رجایی نيز در نامه اي مشترك نماينده مجلس را مورد مخاطب خود قرار مي دهند كه بدون شك پاسخي به نامه تلگرامي "علی اصغر پوریزدانی کجور" معاون پيشين و بازنشسته اداره كل بنادر و دريانوردي مازندران بوده است.
در نامه مشترك بهنام و بهزاد اتابكي خطاب به نماينده نوشهر و چالوس و كلاردشت آمده است:
جناب آقای دکتر احمدی نماینده محترم نوشهر و چالوس
با سلام و احترام پس از بررسی 98 صفحه طرح منطقه آزاد مازندران موارد ذیل بنظر رسید.
ضمن اینکه طرح منطقه آزاد استان مازندران به ویژگی های مختلفی در عرصه های تجاری- گردشگری اشاره نموده است که حائز اهمیت و درخور توجه است.
همچنین استفاده از ظرفیت های بنادر پشتیبان طرح (امیرآباد- فریدونکنار- نوشهر) نیز بخشی از آن را شامل می شود و از منظر یک دید کلان: طرح منطقه آزاد با ویژگی های قطب بابلسر و وحومه تا حدودی جوابگوی نیازهای منطقه شرق مازندران خواهد بود.
اما از دیدگاه گردشگری و تجاری سالهاست غرب مازندران با زیر ساختهایی که نام می بریم ارزش فوق العاده ای را ایجاد نموده و در حال پیشرفت روز افزون می باشد.
بنا به استدلالهایی که در ذیل می آید ایجاد (منطقه آزاد تجاری و گردشگری نوشهر) با تعریف محدوده ای که در ذیل می آید در برگیرنده اهداف طرح منطقه آزاد تجاری-گردشگری مازندران و یا حداقل قسمت عمده ای از آن خواهد بود.
منطقه آزاد گردشگری نوشهر با محدوده جغرافیایی ذیل مشخص می گردد.
شرقاً : انتهای پارک ملی سی سنگان
شمالاً: دریای مازندران
جنوباً: بعد از مرزن آباد – روستای مکارود و منطقه کلاردشت و کجورستاق
غرباً: انتهای سلمان شهر.
اهداف اساسی طرح: ایجاد منطقه آزاد تجاری و گردشگری غرب مازندران با محدوده فوق که بخش مرکزی پهنه ای بزرگ از بهترین سواحل گردشگری دریای مازندران و شهرهای مجاور دریا از بابلسر تا رامسر را در بر می گیرد.
که برخی از ویژگی های آن به شرح ذیل است.
1- استقرار اداره کل گمرکات استان مازندران واقع در شهرستان نوشهر و امکان هماهنگی و کنترل کامل مرزهای ترانزیتی کالا و بار
2- استقرار اداره کل بنادر استان مازندران واقع در شهرستان نوشهر
3- وجود فرودگاه مناسب در شهرستان نوشهر و امکان تردد آسان سرمایه گذاران- بازرگانان-صاحبان تولیدات عمده و مردم به منطقه آزاد از طریق مرز هوایی
4- استقرار اداره کل منابع طبیعی استان مازندران واقع در محدوده نوشهر (شهرستان چالوس)
5- بهره برداری فعلی از قطعه 4 اتوبان تهران شمال و تسهیلتردد سیل گردشگر استانهای مجاور و تمام ایران در چهار فصل به محدوده منطقه آزاد
6- وجود مراکز و قطب های گردشگری نظیر
مرکز گردشگری نمک آبرود- و شهرک های مختلف توریستی دولتی - خصوصی در حاشیه دریای مازندران
7- وجود بهترین هتل ها و مراکز اقامتی نظیر هتل آزادی خزر (هایت سابق) و مراکز اقامتی مختلف
8- باغ اکولوژی نوشهر که در ایران بی نظیر است.
9- وجود و امکان استقرار اسکله گردشگری و قطب ورزشهای دریایی و مارینا و مرکز تفریحات دریایی در بندر نوشهر
10- وجود جنگل تا عمق 20 کیلومتر تا مرز کوه های کلاردشت و کجور برای گردشگری طبیعی دوستداران طبیعت
11- وجود محدوده بی نظیر توده انباشته علم کوه با وجود 30 قله بالای 4000 متر ارتفاع از سطح دریا و دیوار تخت سلیمان که مرکز کوهنوردی و ایران گردی بین المللی است. ( قله علم کوه با ارتفاع 4850 متر از سطح دریا سومین قله مرتفع ایران است)
12- دریاچه سما (ولشت) و هتل اقامتی آن و همچنین برکه ها و دریاچه های خاص داخل جنگل نظیر دریاچه خضرنبی (ع)
13- پهنه زیبای کلاردشت شامل جنگل و کوه ها و دره ها که هم اکنون نیز قطب گردشگری بین المللی مردم عرب مسلمان ساکن کشورهای حاشیه خلیج فارس و کویت و عراق و لبنان و کشورهای مجاور می باشد.
14- دسترسی به بازارهای عمده منطقه نظیر ابرشهر تهران و دسترسی سریع سیل جمعیت به منطقه آزاد نوشهر
15- دسترسی آسان مردم استانهای گیلان و کرج و حومه به منطقه آزاد که هم اکنون نیز به عنوان قطب گردشگری استان از آن منطقه خصوصا در پهنه رامسر تا بابلسر استفاده می نمایند.
16- حمل و نقل دریایی آسان از بندر نوشهر با ظرفیت های مختلف
17- وجود چندین شهرک صنعتی معتبر در منطقه نظیر شهرک صنعتی مرزن آباد و ... که امکان تولید و یا سر هم کردن قطعات و ایجاد محصول جدید را میسر و آماده صادرات به داخل و بیرون منطقه آزاد می نماید.
18- استفاده و ساماندهی اماکن خصوصی فعلی که جذب گردشگر می نمایند و اضافه نمودن امکان اسکان بصورت متل و هتل
19- وجود مراکز بزرگ پرورش گل و گیاه در منطقه و امکان صدور آن به کشورهای مجاور از طریق مرز دریایی نوشهر
20- ارتباط دریایی بندر نوشهر با بنادر مجاور (انزلی-فریدونکنار-امیر آباد-بندر ترکمن) و حمل دریایی کالا و ترانزیت به آنها و همچنین حمل کالا به پنج بندر باکو جمهوری آذربایجان-ماهاج قلعه و آستاراخان روسیه- اکتائمو قزاقستان- کراسناودسک ترکمنستان
21- دسترسی به نیروی کار ارزان که بجز فصل های برداشت محصول می توانند در تولید نقش عمده ای را ایفا نمایند.
22- وجود قشر تحصیل کرده و متخصص در سطح منطقه آزاد و حومه و گسترش حوزه آن حتی تا استان تهران که نیازهای تخصصی را کاملا برآورده می سازند.
23- امکان ایجاد مراکز گردشگری سلامت (طبیعت درمانی) در منطقه آزاد و حواشی مجاور آن با وجود پهنه ارتفاع صفر تا 4000 متر از سطح دریا
24- منطقه آزاد تجاری گردشگری نوشهر کشور های هدف صادرات روسیه- قزاقستان- آذربایجان- ترکمنستان-ازبکستان- ارمنستان- و کشورهای مجاور آن نظیر گرجستان را دربرمی گیرد.
25- انواع صادرات (مطابق جداول صادرات) و آمارهای استان از منطقه آزاد نوشهر به استانهای همجوار و کشورهای همسایه انجام خواهد گردید.در پایان به این نکته اشاره می گردد که طرح ایجاد منطقه آزاد نوشهر در غرب مازندران فارغ از عملکرد صنعتی و تجاری بنادر فریدونکنار و امیرآباد و شهرهای حومه آنها تهیه شده است و ایجاد این منطقه آزاد به فعالیت آنها صدمه ای وارد نخواهد ساخت بلکه مکمل فعالیت آنان خواهد بود. ضمن اینکه گسترش فعالیت های صنعتی در شرق استان بدلیل امکانات مناسب و کارگاه های مختلف صنعتی و امکان صادرات آن از طریق بنادر مجاور و همچنین بند آزاد نوشهر نیز تقویت می گردد.
شايان ذكر است پايگاه خبري "حرف شمال" در بررسي هاي آينده بيشتر به اهميت منطقه آزاد شدن نوشهر و ابعاد تجاري گردشگري آن خواهد پرداخت.