به گزارش حرف شمال؛ سهراب سپهری سال‌های قبل سروده بود دشت‌هایی چه فراخ، کوه‌هایی چه بلند، در گلستانه چه بوی علفی می‌آمد، من در این آبادی، پی چیزی می‌گشتم، پی خوابی شاید، پی نوری، ریگی، لبخندی ...

حالا مدتی است برخی‌ها در گلستانگ نوشهر پی چیزی هستند، می‌گویند قرار است در این منطقه که جزء مناطق حفاظت شده البرز مرکزی محسوب می‌شود و منطقه ناصرآباد که محل گذر گونه‌های حیات وحش است معادن سرب فعال شوند و اگر فعال شود دیگر نه بوی علفی خواهد آمد نه نوری است و نه لبخندی، اما واقعیت این ماجرا چیست؟

ناصرآباد کجا گلستانک کجا

سعید یزدانی فرماندار نوشهر با بیان اینکه ناصرآباد کجور هیچ ربطی به منطقه حفاظت شده گلستانک ندارد، گفت: منطقه گلستانک منطقه ای حفاظت شده است و هر فرد، نهاد یا شرکتی بخواهد خاک یا عرصه‌های این منطقه را تخریب کند به عنوان فرماندار  با آنها برخورد قانونی خواهم کرد.

او گفت: آنچه در خصوص استخراج  معادن سرب در رسانه ها مطرح شده است در منطقه ناصرآباد کجور است که پیشتر نیز معادن آن فعال بود.

فرماندار نوشهر در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری، با بیان اینکه در بحث معادن سه مبحث مطالعه، اکتشاف و استخراج مطرح می‌شود، ادامه داد: مطالعه و اکتشاف در منطقه از قبل انجام شده و هنوز به مرحله استخراج نرسیده است.

یزدانی گفت: سه نقطه از ناصرآباد کجور انتخاب و مقداری خاک از عمق مشخصی از آن خارج شده است تا کارشناسان نوع و میزان سرب موجود در منطقه را مشخص کنند.

او با بیان اینکه هنوز هیچ سربی در منطقه استخراج و هیچ جاده‌ای هم ساخته نشده است، ادامه داد: چنانچه میزان و نوع سرب منطقه برای استخراج مناسب تشخیص داده شود، بهره بردار حداقل ۱۶ استعلام از مراجع قانونی و دستگاه‌های اجرایی باید بگیرد.

یزدانی افزود: در همه این استعلام‌ها ایجاد تاسیسات و پایگاه‌های برداشت و معان با جزئیات و لحاظ کردن همه شرایط زیست محیطی در نظر گرفته شده است.

فوبیای معدنی 

فرماندار نوشهر در خصوص علت هیاهو در فضای رسانه‌ای در خصوص تخریب محیط زیست با فعال شدن این معادن ،گفت: منطقه ناصرآباد منطقه‌ای بکر با درختان سیاه ریشه است که حجم زیادی از محصولات کشاورزی خصوصا گیلاس شهرستان از اینجا تامین می‌شود.

یزدانی افزود: تصور مردم منطقه با توجه به سوابق برخی معدن داران این است که بهره برداران معدنی پس از استخراج، نکات زیست محیطی را رعایت نمی‌کنند و گرد و خاک ناشی از فعالیت معادن می‌تواند روی کیفیت محصولات آن‌ها اثر بگذارد.

او گفت: با توجه به اینکه بخش زیادی از درآمد مردم این منطقه باغداری است و محصولات خود را نیز در بازار‌های محلی همین منطقه به فروش می‌رسانند دغدغه مردم را باید جدی گرفت و اگرچه هنوز هیچ فعالیت استخراجی در منطقه آغاز نشده است، اما اگر شرکتی قصد فعالیت معدنی در ناصرآباد را داشته باشد حتما باید دغدغه مردم را برطرف کند.

فرماندار نوشهر ادامه داد: برخی معادن سرب و روی اکنون در شهرستان نور فعال است و فعال شدن معادن در ناصرآباد کجور با رعایت موارد زیست محیطی حتما می‌تواند فرصت‌های زیاد شغلی در منطقه ایجاد کند.

حیات وحش دستاویزی برای حیات خلوت

تا اینجای کار مشخص شد در منطقه حفاظت شده گلستانگ نوشهر هیچ فعالیت معدنی نه انجام شده است و نه قرار است انجام شود و آنچه در حال وقوع است امکان سنجی برای استخراج سرب در منطقه ناصرآباد کجور است، اما دلیل چسباندن ناصرآباد کجور به منطقه حفاظت شده گلستانگ نوشهر چیست؟

ابراهیمی مدیر کل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: معادن سرب ناصرآباد کجور در سال ۱۳۳۴ پروانه اکتشاف و در سال ۱۳۳۵ مجوز بهره برداری دریافت کرده و پس از مدت‌ها فعالیت متروکه شده بود.

او افزود: بر اساس مصوبات کارگروه‌های تسهیل و رفع موانع تولید مقرر شده است در خصوص فعال شدن دوباره معادن متروکه‌ای که ذخایر قابل توجهی دارند تصمیم گیری شود.

مدیر کل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: معادن سرب ناصرآباد کجور نیز فعلا در مرحله امکان سنجی و اکتشاف قرار دارند و اگر مشخص شود ظرفیت سرب قابل توجهی در منطقه وجود دارد مطالعات برای فعال شدن دوباره آن آغاز خواهد شد.

ابراهیمی گفت: معادن سرب ناصرآباد روباز نیست و در عمق زمین قرار دارند و اینکه اعلام شود فعال شدن این معادن سبب ایجاد گرد و خاک می‌شود هم درست نیست.

او در پاسخ به این اینکه شاید اهالی از تردد کامیون‌ها و ایجاد گرد و خاک در منطقه نگران هستند، افزود: در خصوص معادن شن و ماسه تصمیم گرفته شد که همه رمپ‌های ورودی به این معادن آسفالت شود که این اتفاق افتاد و چنانچه معادن ناصرآباد فعال شود می‌شود شرکت بهره بردار را نیز موظف به اینکار کرد.

ابراهیمی در خصوص اینکه برخی‌ها معتقدند منطقه ناصرآباد محل زیست مرال، شوکا، کل و بز، پلنگ، گراز و گرگ است و فعال شدن معادن سبب از بین رفتن حیات وحش می‌شود، گفت: ناصر آباد وصل به روستا است و نه تنها محل زیست گونه‌های حیات وحش نیست بلکه هیچ ارتباطی به گلستانک و مناطق حفاظت شده ندارد.

مدیر کل محیط زیست افزود: محیط زیست برای ورود افراد به منطقه گلستانک محدودیت‌هایی را در نظر گرفته است چگونه ممکن است مجوز ایجاد معدن در این منطقه حفاظت شده داده شود.

دو دلیل برای یک هیاهو

کمتر از چند روز از انتشار اخبار استخراج سرب در منطقه حفاظت شده گلستانک و ناصرآباد در فضای مجازی نگذشته بود که پویش " نه به اکتشاف معدن در قلب البرز مرکزی و گلستانک " ایجاد شد.

سرعت در راه اندازی این پویش حتما نشان از توانایی سازمان‌های مردم نهاد در جریان سازی دارند، اما چرا برخی‌ها آدرس اشتباهی به مخاطبان دادند و ابتدا ناصرآباد کجور را منطقه‌ای با حیات وحش منحصربفرد معرفی کردند و سپس با ربط دادن آن به منطقه حفاظت شده گلستانک نوشهر فریاد وااسفا سر دادند که ایجاد معادن در این منطقه نابودی حیات وحش را به دنبال دارد؟

چگونه است که معادن سرب و روی در معادن چاه خربزه و نخلک انارک نایین و معدن انگوران زنجان و معدن سرب و روی مهدی‌آباد یزد می‌توانند سال‌های سال فعال باشند و در مازندران نه؟ آیا واقعا تعارضات محلی و اجتماعی فرصت بهره برداری از معادن استان را می‌خواهد بسوزاند یا پای منفعتی دیگر در میان است.

به اعتقاد نگارنده ایجاد این هیاهو شاید دو هدف داشته باشد نخست اینکه برخی‌ها می‌خواهند با طرح عناوینی، چون فجایع زیست محیطی یا نسل کشی حیات وحش احساسات عمومی را روی این منطقه حساس کنند و در مرحله بعد سازمان‌های مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست را پای کار بیاورند تا از ظرفیت‌های آن‌ها در مسیری غیر از آنچه که باید باشد استفاده شود.

یقینا هیچ عقل سلیمی بر نمی‌تابد که محیط زیست به عنوان میراث آیندگان فدای منفعت طلبی برخی‌ها شود، اما همه کسانی که دغدغه محیط زیست دارند می‌توانند با انتقاد‌های عالمانه و نه احساسی پلی باشند برای آشتی دادن محیط زیست، صنعت و اشتغال نه اینکه آنگونه صحبت شود که تصور گردد اراده‌ای بر این قرار گرفته تا از ظرفیت مردم و علاقه آن‌ها به محیط زیست در راهی استفاده شود که منافع برخی‌ها را تامین می‌کند./باشگاه خبرنگاران جوان